Nihayet Nisan 2023
Nihayet Nisan 2023
Beş Duyu ve Şehir
Deprem sonrasında şehir ve insan ilişkisi üzerine düşünmeye devam ediyoruz. Bu ilişki üzerine
düşünmek, şehirleri sadece ekonominin ve piyasanın şartlarına teslim etmeden, insani ihtiyaçları
ve duygusal beklentileri karşılayan uzamlar olarak düşünmek anlamına geliyor bizim için. Mimari
yapıların içinde ve çevresinde, onların birbirleriyle oluşturdukları boşluklarda ve kesişimlerde
sadece zihnen dolaşmıyoruz. Aynı zamanda oralarda bedensel olarak da bulunuyoruz. Onları
görüyor, dokunuyor, işitiyor ve kokluyoruz. Hatta bir adım daha ileri giderek, onlarla bazen tatma
deneyimleri yaşıyoruz. Dolayısıyla bir bina ve bir şehir, bizim duyusallığımızı tedirgin etmek
yerine onu okşamalı, onunla zenginleşme yolları kurmalı. Bugünün şehirleri ve onların çoğu
binası için bunları söylemek çok zor. Şehirlerimizin bir örnekliği ve bu bir örnekliği besleyen
sıkıcı tekrarı; büyük şehirlerdeki gökdelen semtlerinin tahakkümcü söylemi; cam, çelik ve beton
bileşimlerinin çoğunlukla kötü ve duyusallığımızı zenginleştirmeyen tavırları... Buna mukabil,
sosyal medyada karşısında çoğu kez mutlulukla kalakaldığımız görüntüler cumbalı, renkli,
minyatür gibi bir Türk sokağı; çivit mavisi ve kireç beyazına bürünmüş kadim bir Tunus şehri; taşı
ustaca kullanmış orta çağdan kalma şirin bir İtalyan köyü oluyor. Nihayet, bu ay şehirlerle beş
duyu üzerinden kurduğumuz ilişkiyi masaya yatırıyor.
Dosya, Kübra Kuruali Yaşar’ın Vedat Ozan’la yaptığı söyleşi ile açılıyor. Ozan, şehirlerin
karakterinin değiştikçe kokularının da değiştiğine dikkat çekiyor. Ardından Hasan Harmancı,
şehirlerle özdeşleşmiş tatların mekânlar üzerindeki etkisine dikkat çekiyor. Sanatçı ve mimar
Sinan Logie, Merve Akbaş’a verdiği söyleşide kentlere ayaklarımızla dokunduğumuzu söylüyor.
İbrahim Nacak ise “Duyusal Duyarsızlığı Aşmanın Bir Yolu Olarak Şehre Dokunmak” başlığı
altında konuyu irdeliyor. Son olarak yeni kitabı Taşı Taşırmak üzerinden Süleymaniye’ye ve tabii
şehre dokunmanın, görmenin bize neler getirdiğini veya götürdüğünü Ahmet Murat Nihayet
ekibine anlatıyor.
Nihayet’in Kayıtlar, Hayat Memat ve Kültür Atlası sayfalarında da okuru birbirinden önemli
yazılar bekliyor.
Bekir Cantemir, Merve Akbaş’a verdiği söyleşide şehirleşme ve konut problemini imar ve
mülkiyet hakları üzerine tartışarak çözebileceğimizi söylüyor.
Cihan Aktaş, “İpek Yolu Şairi” Metin Önal Mengüşoğlu’nu anlatıyor.
Ayşe Kaya Göktepe, gitmek ve kalmak arasında mekânsal kimliğimize ve “yuva” algımıza dair
sorgulamalar yapıyor.
Kübra Kuruali Yaşar, depremden en çok etkilenen illerden olan Adıyaman’da arkadaşlarıyla
geçirdiği günleri, oyunla yaraları sarılan çocukları, depremzedelerle yaşadıklarını kaleme alıyor.
Esra Kırsever, geleneksel ve modern tıp ayrımı üzerinden biorezonans tedavi sistemini Merve
Akbaş’a anlatıyor.
Zeynep Tuba Kesimli de Hasibe Koç ile seyahat kültürü üzerine konuşuyor.
“Evrak-ı Perişan Arasında” serisine devam eden Necati Tonga ise Ahmet Refik’in kaleminden
Ahmet Rasim’in hususi hayatına dair unutulmuş bilgileri okurla paylaşmaya devam ediyor.
Tahsin Yıldırım, yolu akıl hastalıkları hastanesinden geçen bir şair olan Adanalı Ziya’ya dair
farklı kaynaklardan derlenen önemli bilgileri sunuyor.
Halil Solak, 17 Ağustos Depremi için farkındalık oluşturmak amacıyla 2000 yılında düzenlenen
ve John Berger’den Oliver Sacks’a dünya yazarlarının notları veya kişisel eşyalarıyla katıldığı
Yer Sarsıldığında isimli sergiyi hatırlatıyor.
Yekta Şirin, Halit Refiğ’in Yorgun Savaşçı filminin nasıl yakıldığını irdeliyor.
Ahmet Fatih Andı da Zaman Bakanlığı isimli dizi üzerinden tarih ve kurmaca ilişkisini
yorumluyor.
Kayıtlar bölümünde Hayattan İncelikler sergisine dair ayrıntılar aktarılırken, İngiliz akademisyen
Matt Qvortrup’in “Filozoflarla Binalar Üzerine” başlıklı yazısı Ali Tacar çevirisiyle sayfalarda
yer alıyor.